علل وزن نگرفتن نوزاد چیست؟

علل وزن نگرفتن نوزاد چیست؟

بزرگتر شدن جثه و اندازه های بدن کودک را رشد می گویند. میزان رشد و افزایش وزن بدن نشان دهنده نحوه تغذیه کودک است.

 

 

بسیاری از مادران از این که فرزندشان در سال اول و دوم زندگی، آن طور که آنها تصور می کنند وزن اضافه پیدا نمی کند، نگران می شوند و تصور می کنند که کودکشان بیماری خاصی دارد. اما این مادران نمی دانند که با یک نگاه به نمودار رشد فرزندشان می توانند وضعیت او را تشخیص دهند. به همین بهانه در گفتگو با دکتر اطفال، درباره وزن گیری بچه ها و نگرانی های مادران از او پرسیدیم.

ایشان، وزن کم کردن نوزادان پس از تولد را طبیعی می داند و می گوید:« همه بچه ها در یک هفته پس از تولد ۱۰ درصد وزن کم می کنند. مثلا نوزادی که با وزن ۳۹۰۰ کیلوگرم به دنیا آمده، در همان چند روز اول ۳۹۰ گرم از وزنش را از دست می دهد و پس از آن دوباره شروع می کند به وزن گرفتن. بنابر این خیلی از ماد ر ها نگران این موضوع می شوند و در مراجعه به ما می گویند که وزن نوزادم مدتی بعد از تولد کم شد و دوباره به وزن هنگام تولدش برگشته است. اما درواقع وزن این نوزاد ایده آل است چون پس از کم کردن وزن بعد از تولد، دوباره رشد کرده و به وزن اولیه هنگام تولد رسیده است.»

بسیاری از خانواده ها دلشان می خواهد که وزن کودکشان زیاد باشد و بچه تپل داشته باشند، اما آنها باید به خاطر داشته باشند که وزن ایده آل برای بچه های یک ساله ۱۰کیلوگرم است.

به همین دلیل وی درباره معیار های سلامتی کودک می گوید:« مهم ترین معیار برای سلامتی کودک نمودار رشد است نه وزن گیری. اگر نمودار رشد کودکان کمتر از ۵ درصد و بالاتر از ۹۷ درصد باشد، وضعیت آنها نگران کننده است اما بچه هایی که شاخص رشدشان بین نمودار های وسط است، مشکلی ندارند. وزن گیری کودکان با هر بار واکسیناسیون انجام می شود و در آن موقع اگر نمودار رشد تغییری نکرده باشد باید نگران وضعیت او باشیم.

دلیل ثابت ماندن وزن نوزاد

بچه هایی که در ابتدای ۶ ماهگی هستند و تازه شروع به خوردن غذا ها و میان وعده های کمکی کرده اند طبیعی است که کمی وزن کم می کنند. وزن ایدهآل برای بچه های یک ساله ۱۰ کیلوگرم است و معمولا کودکان از یک تا دو سالگی ۲ کیلوگرم بیشتر وزن اضافه نمی کند.»

پدر و مادر ها باید بدانند که ممکن است وزن نگرفتن کودکان به دلیل ریفلاکس معده باشد. بچه هایی که واکسیناسیون را انجام داده اند اما نمودار رشدشان خوب نیست و یا ثابت مانده است، در صورتی که سنشان بیشتر از ۶ ماه باشد، باید کالری غذایشان افزایش پیدا کند. مثلا مادر کودک هنگام پختن سوپ، کره بیشتری درون آن بریزد. بر همین اساس دکتر صباغی توضیح می دهد:« یکی از دلایل وزن نگرفتن نوزادان و کودکان کمتر از ۲ ماه، نحوه نادرست شیر دادن به آنها است.

مادر باید هر دو ساعت یک بار به نوزاد یا کودک شیر بدهد و جریان شیر دادن ۲۰ دقیقه طول بکشد. بنابر این بسیاری از نوزادانی که در همان ماه اول در حال شیر خوردن، حالت خواب آلود و تنبل دارند و مادران تصور می کنند که آنها سیر شده اند، در واقع به خوبی شیر نخورده اند. شیر خوردن زمانی خوب است که نوزاد یا کودک ۲۰ دقیقه از سینه مادر مکش داشته باشد چون در ۵ دقیقه اول مکیدن شیر، تنها قند وجود دارد و چربی و پروتئین در انتهای شیر سینه مادر هستند که به رشد و وزن گیری نوزاد کمک می کنند.»

وی همپنان دلیل وزن نگرفتن بعضی از کودکان را بیماری می داند ودرباره آن توضیح می دهد:« در برخی موارد بچه ها به دلیل بیماری هایی مانند مشکل تیروئید و عفونت ادراری، وزن نمی گیرند. برای تشخیص بیماری در کودکان، ابتدا آموزش های لازم به مادر داده شده و یک ماه برای وزن گیری به کودک فرصت داده می شود. اگر کودک بعد از یک ماه هنوز هم وزن گیری نکرده بود، باید مشکل تیروئید، ویتامین دی، ذخیره آهن و عفونت ادراری در او بررسی شود و از وضعیت او شرح حال بگیرند.

تعداد محدودی از کودکان که با وجود خوب بودن همه آزمایش هایش، وزن گیری کمی دارند، زیاد عرق می کنند و عرق بدنشان شور است. به همین دلیل برای تشخیص دقیق تر از این کودکان تست عرق می گیرند تا مشخص شود که مبتلا به سیستیک فیبروز هستند یا نه. کودکان مبتلا به سیستیک فیبروزیس معمولا مشکلات گوارشی و تنفسی حادی دارند و برای ادامه زندگی، مادران باید به سلامتی آنها بسیار توجه و دقت کنند.»

راههای درمان کمبود وزن کودکان

تکامل نوزاد و ارتباط آن با تغذیه

به دلیل این که غذا یکی از مهم ترین عوامل موثر و تقویت کننده های رفتاری است، لذا باید دادن غذا با ملاحضات خاصی انجام گیرد. باید کودکان از نظر جسمی، عاطفی و روانی آماده ی خوردن غذا باشند و این مسئله بستگی به توانایی کودک دارد:

نوزاد ۱۰ روز اول بعد از تولد دارای عکس العمل جست جو (Rooting Reflex ) و مکیدن (Sucking Reflex ) است و از قرار دادن دست یا انگشت شست در دهان لذت می برد. 

بین ۲ هفته الی ۲ ماه شرایط تغذیه را تشخیص داده و به هنگام قرار گرفتن در وضعیت مناسب شروع به مکیدن می کند. 

بین ۴-۳ ماهگی در صورت قرار گرفتن ماده ای جامد در دهان، آن را با زبان بیرون می اندازد یعنی در واقع وجود عکس العمل بیرون اندازی زبان به این امر کمک کرده و کودک، ماده ی جامد را در این سن نمی پذیرد. الگوی جویدن با شروع عکس العمل گرفتن (Palmar grasp ) سبب می شود که اشیا را به طرف دهان آورده و آن ها را گاز بگیرد. 

بین ۶ تا ۹ ماهگی هنگام مکیدن، فک کمتر حرکت می کند. شیشه یا پستان را در هنگام خوردن شیر با دست می گیرد و گرفتن وسایل با نوک انگشتان و خوردن از فنجان را شروع می کند. 

بین ۹ تا ۱۲ ماهگی می تواند مواد غذایی را گاز بگیرد و حرکت چرخشی جویدن قابل مشاهده است. در این سن قاشق را نیز می گیرد. 

بین ۱۲ تا ۱۵ ماهگی برای استفاده از فنجان و قاشق تلاش زیادی می کند. 

بین ۹ تا۱۸ ماهگی، مرحله ی شروع استفلال است که می تواند مادر را خوشحال یا ناراحت کند. باید انتظار داشت که کودک قبل ازاین که چیزی را در دهان بگذارد اول آن را لمس کند. 

بین ۱۵ تا ۲۴ ماهگی در به دست گرفتن فنجان و با قاشق غذاخوردن مهارت بیشتری پیدا می کند، تمایلات غذایی را ابراز می کند و گاز گرفتن غذا را با دندان تجربه می کند.