قرص پردنيزولون ۵۰ چیست؟
قرص پردنيزولون ۵۰ چیست؟
پردنیزولون (Prednisolone) جزو دسته‌ای از داروها است که به آن‌ها استروئید یا کورتیکواستروئید می‌گویند. این داروها در بین مردم به کورتون هم معروف هستند. پردنیزولون مانند دیگر استروئیدها مانع از ترشح موادی در بدن میگردد که موجب بروز التهاب می‌شوند و به منظور درمان بسیاری از بیماری‌های التهابی مختلف مانند آرتریت، لوپوس، پسوریازیس، کولیت اولسراتیو، اختلالات آلرژیک، ادم مغزی، بیماری‌های روماتیسمی، اختلالات غدد درون ریز، هیپرپلازی مادرزادی غده فوق كلیه و شرایطی که بر روی پوست، چشم، ریه، معده، سیستم عصبی یا سلول‌های خونی اثر می‌گذارد، مورد استفاده قرار می‌گیرد. این دارو انتشار سریع در عضلات کبد، پوست، روده‌ها و کلیه‌ها دارد. در کبد متابولیزه میشود و عمدتا در ادرار دفع میشود.
نکته: در صورتی که در هر جایی از بدن شما عفونت قارچی وجود داشته باشد، نباید از این دارو استفاده کنید.
نکاتی که قبل از مصرف پردنیزولون باید به آن‌ها توجه داشته باشید
در صورتی که به این دارو حساسیت دارید و یا هر یک از موارد زیر در شما وجود دارد، نباید از این دارو استفاده کنید:
ابتلا به عفونت قارچی در هر جایی از بدن: پردنیزولون با تضعیف سیستم ایمنی بدن شما، ابتلا به عفونت را در شما افزایش می‌دهد. از طرف دیگر، مصرف استروئیدها می‌توانند عفونت‌هایی را که در حال حاضر به آن‌ها مبتلا هستید را بدتر کنند و همچین عفونت‌هایی که اخیرا از شر آن‌ها خلاص شده‌اید را مجددا در شما فعال نمایند. در صورتی که این دارو برای شما تجویز شد، در مورد هر گونه بیماری یا عفونت که طی چند هفته گذشته داشته‌اید، به پزشک خود اطلاع دهید.
برای اطمینان از عدم مشکل در مصرف پردنیزولون، اگر در گذشته به هر یک از بیماری‌های زیر مبتلا بوده‌اید به پزشک خود اطلاع دهید:
بیماری سل
بیماری‌های مربوط به غده تیروئید (تیروئید کم کار و تیروئید پرکار)
عفونت تبخال چشم
زخم معده، کولیت اولسراتیو یا دیورتیکولیت
افسردگی، بیماری روانی یا روانپریشی
بیماری‌های مربوط به کبد (مخصوصا سیروز کبدی)
فشار خون بالا
پوکی استخوان
ابتلا به اختلال‌های عضلانی مانند میاستنی گراویس یا مولتیپل اسکلروزیس
نکات تکمیلی:
اگر به دیابت نیز مبتلا هستید، به پزشک خود اطلاع دهید. داروهای استروئیدی ممکن است سطح گلوکز (قند) را در خون یا ادرار شما افزایش دهند. در صورت ابتلا به دیابت و لزوم مصرف پردنیزولون، ممکن است نیاز باشد تا دوز داروهای دیابت مصرفی شما مجدد تنظیم شوند.
در صورت وجود استرس‌های غیر معمول مانند هر بیماری جدی، تب و یا عفونت یا نیاز به جراحی یا اورژانس پزشکی، ممکن است نیاز شما به دوز این دارو تغییر کند. در مورد هر وضعیتی که بر شما تاثیر می‌گذارد، به پزشک خود اطلاع دهید.
اگر به عمل جراحی احتیاج دارید، قبل از وقت عمل، جراح را در خصوص مصرف پردنیزولون در جریان بگذارید. ممکن است لازم باشد مصرف این دارو را برای مدت کوتاهی متوقف کنید.
مصرف بیش از حد (اوردوز) پردنیزولون باعث ایجاد علائم تهدید کننده نمی‌شوند. با این حال، استفاده طولانی مدت از دوزهای بالا استروئید می‌تواند منجر به علائمی مانند پوست ضخیم، ایجاد کبودی آسان، تغییر شکل یا محل چربی بدن (به ویژه در صورت، گردن، پشت و کمر)، افزایش آکنه یا موی صورت، مشکلات قاعدگی، ناتوانی جنسی یا از دست دادن علاقه به رابطه جنسی شود.
به هنگام استفاده از پردنیزولون از دریافت واکسن‌های زنده پرهیز کنید کنید. چرا که در دوران مصرف این دارو ممکن است واکسن تزریق شده اثر نکند و یا شما را بطور کامل از بیماری نجات ندهد. واکسن‌های زنده شامل واکسن سرخک، سرخچه (MMR)، فلج اطفال، روتا ویروس، تیفوئید، تب زرد، واریسلا (ران مرغ)، زوستر (زونا) و واکسن آنفلوانزای خوکی هستند.
موارد مصرف، عوارض و تداخل دارویی پردنیزولون
موارد مصرف
آرتریت
بیماری‌های خونی
سرطان
اختلالات کبدی، کلیوی و ریوی
برخی بیماری‌های چشمی
حساسیت و آلرژی‌های شدید
اختلالات ناشی از سیستم ایمنی
عوارض
ناراحتی معده، تهوع، سرگیجه، استفراغ، بروز آکنه، تعریق، چاقی، بی نظمی قاعدگی، زخم گوارشی
تداخل دارویی
آسپیرین ، کلوپیدوگرل ، ایبوپروفن ، سلکوکسیب ، سالسیلات‌ها
تداخلات دارویی از آن جهت حائز اهمیت است که می‌تواند اثر بخشی این دارو را افزایش یا کاهش دهد. تصور کنید که شما دارویی مصرف می‌کنید که عملکرد این دارو را کاهش می‌دهد. بنابراین این موضوع می‌تواند موجب کاهش اثر آن و همچنین طولانی شدن درمان و یا غیر مؤثر گردیدن آن شود. (و یا بالعکس باعث افزایش اثر و دچار شدن به عوارض دارو گردد.)
مقدار و نحوه مصرف این دارو چگونه است؟
این دارو از راه خوراكی به راحتی جذب میشود. اوج اثر قرص پردنیزولون طی حدود یک الی دو ساعت حاصل میگردد. به منظور مصرف این دارو در ابتدا مقدار ۱۰ الی ۲۰ میلی‌گرم در روز و در صورت شدت یافتن بیماری، میزان مصرف آن به ۶۰ میلی‌گرم در روز افزایش می‌یابد. بهتر است دارو در هنگام صبح و بعد از صبحانه مصرف شود.
توجه: به شما توصیه میشود تا دوز داروی خود را به بیش از دوز تجویز شده برای شما افزایش ندهید. این کار شما را مستعد عوارض جانبی ناخواسته این دارو می‌کند. همچنین به شما توصیه میشود تا داروی خود را بدون مشورت با پزشک خود قطع یا کاهش ندهید. قطع ناگهانی این دارو ممکن است موجب بدتر شدن بیماری زمینه‌ای شما گردد. همچنین ممکن است به دنبال قطع ناگهانی این دارو دچار علایمی نظیر ضعف، کاهش وزن، تهوع، درد عضلانی، سردرد و گیجی گردید.
عوارض جانبی پردنیزولون
در صورتی که علائم آلرژیک نظیر کهیر، تنفس سخت، تورم چهره، لب‌ها، زبان یا گلو را داشتید سریعا به پزشک یا اورژانس مراجعه نمائید.
در صورتی که هر یک از علائم زیر در شما بروز کرد با پزشک خود تماس بگیرید:
تنگی نفس (حتی با وضعیت خفیف)، تورم، افزایش وزن سریع
کبودی، ریزش پوست یا هر زخمی که نمی‌تواند درمان شود
افسردگی شدید، تغییر در رفتار، شخصیت و افکار غیر معمول
درد جدید یا غیر معمول در یک دست یا پا یا در پشت شما
مدفوع خونی یا قیری، سرفه خونی یا استفراغی که به رنگ قهوه‌ای به نظر می‌رسد
درد شدید در قسمت فوقانی معده که به پشت شما گسترش یابد
حالت تهوع و استفراغ شدید
تشنج
گرفتگی عضلات پا، یبوست، ضربان قلب نامنظم، تکان و لرزش بال در سینه، افزایش تشنگی و یا ادرار کردن، بی حسی یا سوزن سوزن شدن
نکته: مصرف استروئیدها می‌توانند رشد کودکان را تحت تأثیر قرار دهند. در صورت استفاده از این دارو، اگر فرزند شما در حالت طبیعی رشد نکرد، به پزشک خود اطلاع دهید.
عوارض جانبی رایج ممکن است شامل موارد زیر باشد:
احتباس مایع در بدن به طوری که باعث تورم در دست یا مچ پا شود
احساس سرگیجه
تغییر در عادت ماهانه
سردرد
احساس ضعف و درد عضلانی
نفخ و ناراحتی معده
نکاتی که باید در رابطه با مصرف قرص پردنیزولون بدانید
از عوارض مصرف پردنیزولون چاقی است. متاسفانه عده‌ای از افراد تحت تاثیر اطلاعات نادرست از این دارو برای چاق شدن خود استفاده می‌کنند و موجب بروز عوارض زیادی مانند پوکی استخوان و سیاه شدن سر استخوان ران برای خود می‌گردند.
این دارو می‌تواند موجب افزایش سطح قند خون و بدتر شدن بیماری دیابت شما گردد. بنابراین در صورتی که به دنبال مصرف این دارو دچار علائم قند خون بالا نظیر افزایش دفعات ادرار و همچنین افزایش مصرف مایعات شدید به پزشک خود مراجعه کنید.
اگر به پردنیزولون حساسیت داشته و یا اگر در هر جایی از بدن عفونت قارچی دارید نباید از پردنیزولون استفاده کنید.
این دارو هنگامی که همراه سایر داروهای رقیق‌کننده خون از قبیل کلوپیدوگرل، وارفارین، کلگزان و انوکساپارین مصرف میشود می‌تواند احتمال خونریزی ناشی از آن‌ها را افزایش دهد. بنابراین در مصرف این دارو با داروهای رقیق‌کننده خون محتاط باشید.
در صورتیکه تحت استرس قرار بگیرید نیاز بدن شما به آن بیشتر میشود. در این موارد باید مصرف پردنیزولون را به پزشک اطلاع دهید.
مصرف طولانی مدت این دارو می‌تواند شما را مستعد پوکی استخوان نماید. بنابراین مصرف مکمل‌های حاوی ویتامین D و کلسیم و مصرف محصولات حاوی آن‌ها نظیر لبنیات و سبزیجات با برگ تیره بسیار توصیه میشود.
همانگونه که در ابتدای مطلب نیز بیان شد، مصرف پردنیزولون موجب ضعیف شدن دفاع ایمنی بدن شما میشود. مصرف این دارو موجب میشود شما زودتر دچار بیماری عفونی شوید و یا اگر عفونتی در جایی از بدن دارید شدت آن بیشتر شود. بنابراین از تماس نزدیک با افرادی که بیماری عفونی واگیردار دارند اجتناب کنید.
مصرف قرص پردنیزولون در دوران بارداری تنها در صورتی مجاز است که جایگزینی برای برای آن وجود نداشته باشد و مصرف آن الزامی باشد؛ چرا که این دارو می‌تواند برای جنین عوارضی به همراه داشته باشد. در صورتی که شما حین استفاده از این دارو باردار شده‌اید یا قصد بارداری دارید، موضوع را با پزشک خود در میان بگذارید و با وی درباره مصرف این دارو مشورت نمایید.
برای مصرف این دارو در دوران شیردهی نیاز به مطالعات بیشتر وجود دارد؛ با این حال مصرف آن در این دوران توصیه نمی‌شود و منع مصرف دارد.
