طبیعت خاکشیر

امروزه خواص بی‌نظیر گیاهان دارویی بر هیچکس پوشیده نیست. خاکشیر یکی از معروف‌ترین این گیاهان است که به خصوص در فصول گرم سال بسیار مورد مصرف قرار می‌گیرد. درواقع خاکشیر بهترین نوشیدنی برای جلوگیری و درمان گرمازدگی در فصل تابستان است و از قدیم به عنوان یک نوشیدنی سنتی بین مردم رواج داشته است. اما خیلی افراد بدون اینکه از طبع خاکشیر باخبر باشند به صورت مداوم از آن مصرف می‌کند که این خود می‌تواند باعث بروز ناراحتی‌های جسمی در بدن گردد. در ادامه به بررسی طبع خاکشیر و خواص آن می‌پردازیم.
خاکشیر

خاکشیر گیاهی است علفی یک ساله یا دو ساله که ارتفاع ساقه آن تا یک متر نیز می‌رسد، قسمت پایین گیاه کرک‌دار و بالای آن بدون کرک است. تخم این گیاه که همان خاکشیر است، ریز و کمی دراز و معمولا به دو رنگ وجود دارد: قرمز که دارای طعم کمی تلخ است و دیگری قرمز تیره. اما این دو در حقیقت یک نوع خاکشیر هستند و از یک گیاه به وجود می‌آیند و تغییر رنگشان به خاطر کهنگی یا تازگی‌شان است. سال‌هاست مردم برای گرمازدگی و خنک‌شدن طبعشان از خاکشیر استفاده می‌کنند. خاکشیر به طور کلی فاقد اثر شیمیایی است و خوردنش بدون تغییر دفع می‌شود.

طبع خاکشیر گرم یا سرد؟

خاکشیر از نظر طب قدیم ایران سرد و تر است و در فصل گرما با کاهش دمای بدن به پیشگیری ازگرمازدگی کمک می‌کند.
خواص خاکشیر

خواص خاکشیر بسیار زیاد است و در عین حال که بی‌ضرر است، در حالات مختلف اثرات مختلفی بر بدن دارد. مصرف خاکشیر صبح ناشتا در آب جوش یا آب سرد، بدون شکر یا با شکر، قبل از غذا یا بعد آن، با فاصله‌ای از غذا یا بدون فاصله و یا حتی شب و روز و همچنین چگونگی استفاده از آن دارای اثرات متفاوتی است. کوبیده شده آن دارای خاصیت ضد اسهالی و در صورت بو دادن برای بیمار اسهالی موثر است. خاکشیر با شربت سکنجبین صفرا زدا و با آب جوش حالت ضد بلغمی و با ترنجبین ضد سودایی است.
دانه‌های خاکشیر وقتی در مجاورت آب قرار می‌گیرند می‌توانند چندین برابر وزن خود آب جذب کرده و متورم شوند. در نتیجه این دانه‌ها آب زیادی را در بدن نگه داشته و وقتی بدن به تعریق افتاده و با کمبود آب مواجه می‌شود از ذخیره آب آن‌ها استفاده می‌کند. بنابراین مصرف این شربت در روزهای گرم سال و در ساعات اوج گرما که مجبور به خروج از منزل هستید یا اگر به گرما حساسیت دارید توصیه می‌شود.
اگر دانه‌های خاکشیر را با کمی شکر، گلاب و آب سرد مخلوط کنید، بسیار ملین و خنک بوده و از سرگیجه، تب، بی حالی، تهوع و بی اشتهایی ناشی از گرمازدگی می‌کاهند. همچنین شربت خاکشیر مقوی معده و هاضمه بوده، اشتها و شهوت را زیاد می‌کند و مصرف آن در دوران بارداری بسیار مفید است.
این گیاه نیز برای رفع گرفتگی صدا مفید است و از گل‌ها و برگ‌های آن می‌توان برای رفع بیماری ناشی از کمبود ویتامین C استفاده کرد.

بهترین زمان مصرف خاکشیر چه به صورت منفرد و چه در ترکیب با داروهای دیگر صبح ناشتا می‌باشد که بهترین اثر را در تقویت کبد و معده و پاکسازی سموم دارد و در طول روز زمانی که معده خالی است بهتر است مصرف شود. چناچه در طول روز میان غذا یا بعد از آن استفاده شود، یک داروی غذایی چاق کننده است اما در اینصورت اثری در پاکسازی نخواهد داشت. خاکشیر مناسب زیبایی رنگ رخسار است و تکرار آن موجب صافی و خوشرنگ شدن پوست می‌شود. علاوه بر این در مواقع بحرانی به تنهایی یا همراه با داروهای دیگر در سیستم دارویی و غذایی مبتلایان به سرطان مطمئن‌ترین دارو به شمار می‌رود.

روش مصرف

بهترین روش مصرف خاکشیر به صورت کوبیده و یا جوشانده است. همچنین می‌توان آن را در شربت آبلیمو خیساند و سپس میل کرد.
خواص خاکشیر عبارتند از :

* خاکشیر از نظر طب قدیم ایران گرم و تر است.
* التیام دهنده زخم و جراحات است.
* جوشانده خاکشیر برای رفع اسهال‌های ساده و رفع ترشحات زنانگی مفید است.
* خاکشیر ادرار آور است.
* خاکشیر تب‌بُر است.
* برای دفع کرم مفید است.
* التهاب کلیه را برطرف می‌کند.
* سرخک و مخملک را دوا می‌کند.
* خاکشیر صدا را باز می‌کند.
* برای از بین بردن کهیر و التهابات پوستی از خاکشیر استفاده کنید.
* از گلها و برگهای گیاه می‌توان برای رفع بیماری ناشی از کمبود ویتامین C استفاده کرد.
* سنگ کلیه را دفع می‌کند. برای دفع سنگ کلیه می‌توان خارشتر، ‌خاکشیر و ترنجبین را با هم مخلوط کرده وصبح ناشتا خورد.
برای برطرف کردن جوشهای صورت که بعلت خوردن چربی و شیرینی زیاد ایجاد می‌شود باید جوشانده یک قاشق ترنجبین را با دو قاشق غذاخوری خاکشیر مخلوط کرده و هر روز صبح ناشتا بمدت دو هفته آن را میل کنید.